W ramach projektu planujmy zbadać, jak biografia, która funkcjonuje w obszarze różnych dyscyplin nauk społecznych i humanistycznych, ułatwia zdobywanie wiedzy i zrozumienie świata, a także sprzyja wychowaniu i rozwojowi człowieka na wszystkich etapach i płaszczyznach jego życia.
Biografie są źródłem wiedzy o roli jednostkowych wydarzeń życiowych i ich funkcji w procesie wychowania i socjalizacji. Edukacyjny wymiar doświadczeń zawartych w cyklu życia stanowi sposób na poznanie, w jakim stopniu człowiek na swojej drodze życia poddał się kształtowaniu czynników zewnętrznych: od sytuacji społeczno-gospodarczej, poprzez rodzinę, najbliższe środowisko, po obiektywne zdarzenia, które wywarły wpływ (także) na jego wewnętrzny świat. Jednocześnie poznawanie biografii pozwala na tworzenie wzorów i wzorców osobowych, które mają wpływ na rozwój człowieka na wielu płaszczyznach życia.
W naukach o wychowaniu biografistyka nabiera szczególnego znaczenia, gdyż łącząc dwa obszary poznania: edukację i biografię, analizuje procesy edukacji i wychowania w biegu życia jednostek, zawarte w biografiach, a ujawniane w narracjach biograficznych, ukazuje znaczenie edukacji dla przebiegu ich życia, a także tworzy szanse na uczenie się z biografii. Biografia ma olbrzymi potencjał edukacyjny i wychowawczy, jest coraz częściej wykorzystywana w procesach uczenia się na różnych etapach życia człowieka: od wychowania małego dziecka najpierw w domu, przedszkolu, przez kolejne typy szkół, studia wyższe, okres dorosłości, po działania edukacyjne seniorów i dla seniorów. Rozumiejąc tę doniosłą rolę biografii w procesach edukacji i wychowania w ramach programu pragniemy wypracować modele edukacyjne, które pomogą nauczycielom i wychowawcom uczyć przez biografie, a uczniom i osobom dorosłym poszerzać swoją wiedzę z różnych dziedzin wiedzy przez poznawanie biografii.
Projekt zostanie zrealizowany za pomocą pięciu rozbudowanych zadań:
- Ogólnopolskie konkursy biograficzne, które dadzą możliwość sprawdzenia, w jakim stopniu biografia i metoda biograficzna są wykorzystywane w procesach nauczania i uczenia się. Konkursy adresowane będą do:
1) dzieci w wieku przedszkolnym pt. „Moja rodzina”;
2) uczniów szkół podstawowych pt. „Opowiedz historię swojego dziadka / swojej babci”;
3) do młodzieży, pt. „Jaki jest Twój wzór osobowy na współczesne czasy?”;
4) studentów i nauczycieli pt. „Scenariusze zajęć edukacyjnych na temat uczenia się z biografii”;
5) do seniorów pt. „Osoby znaczące w moim życiu – wspomnienia”. - Sympozjum naukowe na temat postrzegania uczenia się przez biografie w różnych etapach życia człowieka.
- Cykl szkoleń stacjonarnych dla nauczycieli, na których wskazane zostaną płaszczyzny i możliwości pracy z uczniem w oparciu o biografie postaci historycznych, pedagogicznych, bohaterów
literackich, a także osób znaczących z najbliższego otoczenia. - Filmowy przewodnik po biografiach osób znaczących dla Polski, polskiej kultury, nauki, dla społeczności lokalnej.
- Propagowanie biograficznego uczenia poprzez wskazywanie na rolę minionych pokoleń w kształtowaniu małej ojczyzny. Skoncentrujemy się na zbieraniu egodokumentów (dokumentów poświadczających wywózki, przebywanie w obozach), pamiętników, listów, nagrywanie wywiadów z osobami wysiedlonymi z Zamojszczyzny podczas II wojny światowej i członkami ich rodzin.